Rechter vernietigd besluit over 365.000 euro aan mestboetes

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) startte een onderzoek bij een bedrijf dat de dunne fractie afneemt van een bedrijf dat mesttransporten verzorgt en over mogelijkheden beschikt om mest te scheiden en de dunne fractie apart op te slaan. Uit de bevindingen van een controle op de naleving van de mestboekhouding in 2018 heeft de NVWA de conclusie getrokken dat de fosfaat- en stikstofgehaltes van de dunne fractie onwaarschijnlijk laag waren.

Om te onderzoeken of de fosfaat- en stikstofgehaltes die zijn geregistreerd bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) geleverde dunne fractie overeenkomen met de werkelijk gehaltes, heeft de NVWA nader onderzoek gedaan bij de afnemers van de dunne fractie. De NVWA heeft in de periode van juli 2019 tot medio september 2019 in totaal 21 monsters genomen van 20 vrachten dunne fractie die de intermediair aan afnemers heeft geleverd.

Van de 20 vrachten gingen er 13 naar het bedrijf dat naar de rechter stapte om de hoge boetes aan te vechten. Uit de analyse van de 21 monsters blijkt een gemiddeld fosfaat- en stikstofgehalte dat tot 3 keer hoger lag dan de fosfaat- en stikstofgehaltes die bij RVO.nl zijn geregistreerd. De minister heeft de door eiseres in 2019 van  afgenomen vrachten dunne fractie gewaardeerd tegen de gemiddelde fosfaat- en stikstofgehaltes van de 21 monsters en deze gehalten doorgetrokken naar 2020.

Alleen in 2019 had het bedrijf  in totaal 233 vrachten dunne fractie van de intermediair geleverd gekregen en in 2020 waren dat 364 vrachten. Van slechts 13 van die vrachten zijn daadwerkelijk monsters genomen. Voor alle andere niet-bemonsterde vrachten geldt dat niet daadwerkelijk is geconstateerd wat daarvan het fosfaat- en stikstofgehalte is. Het gemiddelde fosfaat- en stikstofgehalte van de 13 genomen monsters is geen weergave van de werkelijke fosfaat- en stikstofgehaltes van de andere vrachten, oordeelt de rechter.

Alhoewel de rechtbank begrijpt dat de uitslagen van de monsters bij de minister het vermoeden hebben doen ontstaan dat de bij RVO.nl aangeleverde mestmonsters zijn gemanipuleerd is er, gelet op het voorgaande, onvoldoende zekerheid over de juistheid van de door de minister gebruikte gemiddelden. De minister had het gemiddelde van de monsters niet aan de boeteoplegging ten grondslag mogen leggen. Voor de rechter staat niet vast dat het bedrijf in 2019 en 2020 de fosfaat- en stikstofgebruiksnormen heeft overschreden.

Meer informatie is te vinden in de uitspraak van de rechtbank Gelderland.