Ierland blijft hoop houden op derogatie in 2026

Net als Nederland zet ook Ierland in op een nieuwe derogatie in de voorwaarden van de Europese nitraatrichtlijn voor de periode na 2025. De Europese Commissie heeft in ieder geval bepaald dat voor een nieuwe derogatie ook aan de Habitatrichtlijn moet worden voldaan, zodat zeker is dat Natura 2000-gebieden afdoende worden beschermd tegen overmatige stikstofdepositie.

Het Ierse ministerie van Landbouw stelt een beoordeling op stroomgebied- of deelstroomgebiedniveau voor in plaats van een beoordeling per bedrijf. Dit betekent dat toekomstige goedkeuringen van derogaties een passende beoordeling moeten ondergaan om te garanderen dat er geen schade wordt toegebracht aan Natura 2000-gebieden. Met 46 stroomgebieden en bijna 600 deelstroomgebieden landelijk zou het nieuwe stelsel waarmee derogaties worden beheerd, behoorlijk veranderen. 

In 2025 vroegen 7.100 boeren een derogatie aan, iets minder dan het jaar ervoor. Brancheorganisaties stellen dat het verlies van de derogatie kan leiden tot een daling in de melkaanvoer van 1,2 miljard kilo, een afname van 12% in het aantal melkveebedrijven, een vermindering van 555 miljoen in het jaarlijkse landbouwinkomen van Ierland en een daling van 15% in de zuivelexport tussen 2026 en 2035. 

Naar verwachting zal de Europese Commissie vóór het einde van het jaar een besluit nemen over de vraag of de derogatie voor Ierland vanaf januari 2026 kan worden gehandhaafd. Indien de nieuwe derogatie wordt verkregen, zal deze worden geïmplementeerd via het Zesde Nitraatactieprogramma, met strengere doelstellingen voor de waterkwaliteit en extra voorwaarden voor melkveebedrijven.