Resultaten nitraatresidu op hoge zandgronden sterk weersafhankelijk

Het onderzoek is uitgevoerd door het NMI en koppelt nitraatmetingen in het najaar in de bovenste 90 centimeter van de bodem aan gegevens over bemesting, gewas, bodem en neerslag. Het weer in zowel het groeiseizoen als het najaar had een duidelijke invloed op het nitraatresidu. Droge groeiseizoenen leiden tot een hoger nitraatresidu omdat gewassen minder stikstof opnemen. Veel neerslag na de oogst zorgt juist voor een lager nitraatresidu door uitspoeling.

Er werd geen sterk verband gevonden met perceeleigenschappen of gewastype, al waren de gemeten nitraatresiduen bij gewassen als aardappelen en maïs gemiddeld hoger dan bij grasland. De onderzoekers adviseren om zo snel mogelijk na de oogst te bemonsteren en de stikstofgift nauwkeurig af te stemmen op de behoefte van het gewas.  Zo kan doelgericht worden gestuurd op lage nitraatresidu’s en minder nitraatuitspoeling naar het grondwater.

De resultaten bieden waardevolle inzichten, zeker ook in relatie tot de mogelijkheden van doelsturing. De analyse maakte deel uit van het project 'Nitraatregistratie hoge zandgronden'. In dit project is onderzocht welke factoren het nitraatresidu beïnvloeden dat in het najaar in de bovenste 90 centimeter van landbouwpercelen wordt gemeten. De metingen vonden plaats in de grondwaterbeschermingsgebieden Vessem en Roosendaal, over de jaren 2020 tot 2025.

De onderzoekers benadrukken dat een langere meetreeks met complete datasets noodzakelijk is om de relaties tussen minerale stikstofvoorraden in de bodem, perceelsspecifieke omstandigheden en management verder te verfijnen. Daarmee kan de effectiviteit van maatregelen om nitraatuitspoeling te beperken beter worden onderbouwd.