Nederlandse mestmissie naar oostelijk Duitsland biedt nieuwe perspectieven

Dankzij het grote akkerbouwareaal en de afname van veehouderij in de afgelopen decennia is de mestmarkt in het oosten van Duitsland in beweging. Veel bedrijven beschikken over biovergisters waarmee ze organische mest en biomassa verwerken tot een digestaat van stabiele kwaliteit die afgenomen wordt door onder andere de vele graan en suikerbietentelers in de regio.

Kennisinstellingen en bedrijfsleven doen onderzoek naar de inzet van kunstmest en digestaat bij verschillende soorten bodems en gewassen. Voor verbetering van de bodemkwaliteit en de opbouw van een humuslaag is dierlijke mest vaak essentieel. Daarnaast willen ook de Duitse deelstaten minder afhankelijk worden van de import van fossiele brandstoffen voor de productie van kunstmest.

De Nederlandse delegatie bezocht verschillende agrarische bedrijven waaronder een melkveehouder met agroforestry, een graanproducentencoöperatie van 6300 hectare met een grote biovergister, een oud staatsbedrijf dat is omgevormd tot akkerbouwcoöperatie met biogasinstallaties op 5 locaties. Er werd onder andere gesproken over de grote rol van loonbedrijven in de mestmarkt, de beperkingen van mesttoepassing in de met nutriënten verontreinigde gebieden en de acceptatie van dierlijke mest onder de boeren.

Logistieke kosten en een sterk prijsgevoelige markt maken een stabiele businesscase voor mesthandel lastig. In presentaties van lokale mestautoriteiten in beide deelstaten bleek dat het verschil in regels voor mesttransport en -toepassing in de regio’s vraagt om nauwkeurige voorbereiding en actuele kennis bij exporteurs. Daarnaast sprak de delegatie met de grootste graanverwerker van Duitsland, Saalemühle, en kunstmestproducent SKW Priesteritz over de diversiteit aan bodemkwaliteit in de regio en groeiende behoefte aan dierlijke mest naast de inzet van kunstmest.

Binnen de landbouwcampus van Hochschule Anhalt en het aangrenzende International DLG Plant Production Center was veel interesse in Nederlandse expertise op het gebied van dierlijke mest voor het agrarisch onderwijs en onderzoek. Door de afnemende dierlijke productie en het stoppen van kleinere veehouderijen is ook de kennis over de inzet van dierlijke mest in de akkerbouw minder, de hogeschool wil dit in het onderwijs en onderzoek meer aandacht geven.

De marktverkenning was een goede eerste kennismaking met de landbouw en bodemgeschiedenis van Sachsen-Anhalt en Sachsen. Als opvolging zal de regionale mestregelgeving inzichtelijker gemaakt worden voor Nederlandse exporteurs en zal gewerkt worden aan kennisuitwisseling over bodemgezondheid en de sleutelrol van dierlijke mest daarbij.