RIVM: 'Doelen in verlaging van stikstofdepositie blijven buiten bereik'

Te veel depositie van stikstofverbindingen is schadelijk voor bepaalde typen natuur. De Nederlandse overheid heeft in de wet vastgelegd voor welk oppervlak natuur de stikstofdepositie in de komende jaren onder de kritische depositiewaarde moet liggen. De doelen zijn: 40% in 2025, 50% in 2030 en 74% in 2035. Om de doelen te halen moet de depositie omlaag. Het RIVM onderzoekt elk jaar hoe de stikstofdepositie zich ontwikkelt en of de wettelijke doelen worden gehaald.  

De stikstofdepositie daalde tussen 2005 en 2023. Deze daling komt vooral doordat buurlanden minder uitstoten. Ook daalt de uitstoot door landbouw en verkeer in Nederland. Het overschot aan stikstof in kwetsbare natuur is hierdoor met meer dan de helft afgenomen. Dat betekent dat voor een groter deel van de kwetsbare natuur, de hoeveelheid stikstof in de buurt komt van de kritische depositiewaarde, maar nog wel erboven blijft. In 2023 kwam de depositie op 30% van het natuuroppervlak wél onder de kritische waarde.  

Het RIVM berekende voor de komende jaren dat de stikstofdepositie sterker zal gaan dalen dan eerder werd verwacht. Dit komt vooral door extra maatregelen voor de sectoren landbouw en verkeer. Voor landbouw geldt dat Nederlandse bedrijven minder dierlijke mest mogen gebruiken. Ook zijn er nieuwe uitkoopregelingen. Voor verkeer is bijvoorbeeld de verwachte groei van het aantal elektrische voertuigen groter.  

Doordat de depositie daalt, komt een groter oppervlak van kwetsbare natuur onder de kritische depositiewaarde. In 2025 is dat naar verwachting 30%. In 2030 ligt dit tussen 32% en 34% en in 2035 tussen 33% en 39%. In veel kwetsbare natuurgebieden blijft de stikstofdepositie hoger dan de kritische grens. Ondanks de extra maatregelen is de kans heel erg klein dat de wettelijke doelen met het huidige beleid gehaald worden.  

Het RIVM verbetert de rekenmethode doorlopend op basis van nieuwe wetenschappelijke kennis. Zo is intensief onderzoek gedaan naar de modellering van de depositie in de kustgebieden. Ook wordt de depositie nu bepaald op basis van meer metingen en houdt de methode rekening met het veranderende klimaat. De resultaten sluiten zo beter aan bij de werkelijke situatie.

Meer details zijn te vinden in het rapport 'Monitor stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden 2025'.