Versnellingsaanpak zes zandprovincies

Een samenwerking tussen de provincies Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg en de veehouderijsectoren met een focus op de 'blijvende reguliere landbouwer'. Het doel is om (technologische) oplossingen te ontwikkelen, te borgen en in de praktijk te brengen waarmee op haalbare en betaalbare manier emissies uit de landbouw worden teruggedrongen en de landbouw meer circulair wordt, en er een omgeving ontstaat waarmee (juridische) blokkades voor innovatie zo veel mogelijk worden voorkomen.
Op korte termijn worden de voglende drie projecten gestart:
  • Sensoren en realtime meten van (nieuwe) emissiereducerende maatregelen: in de zandprovincies lopen diverse pilots om met sensoren emissies te meten. Ambitie is om de losse pilots door te ontwikkelen tot een netwerk van ca 25 zware, full-empowered fieldlabs om daarmee (nieuwe) emissie reducerende maatregelen (zowel stalsystemen als managementmaatregelen) onderbouwd en juridisch houdbaar te kunnen inzetten.
  • Stalinnovatie i.c.m. mestverwaarding: inzet is om bij 10 à 15 mestvergistingsprojecten (individueel en collectief) een integrale aanpak van stalinnovatie en mestverwaarding door te ontwikkelen en een stevig netwerk te vormen. Met deze combinatie van stalsysteem en mestverwerking worden de emissies van stikstof en broeikasgassen gereduceerd en tegelijkertijd groen gas geproduceerd. Met het netwerk wordt een 'opwaartse spiraal' van leren en verbeteren nagestreefd om de beste voorbeelden te kunnen laten zien.
  • Bemesten in balans: gericht praktijkonderzoek ter verdere ontwikkeling van een zo sluitend mogelijke stoffenbalans. Het doel is te komen tot een werkwijze, geschikt voor verschillende bedrijfstypen (bodemsoorten, teelten) en met verschillende meststoffen, waarbij de teler zelf, aan de hand van aanvoer en afvoer van nutriënten en metingen (stikstofresidu), kan sturen op bodem, gewas en waterkwaliteit. Praktische handvatten ontwikkelen als opmaat naar een Afrekenbare Stoffenbalans.
Voor de drie sporen zijn in veel gevallen al passende projecten in beeld, echter: niet alle projecten zijn volledig uitgewerkt in financierbare en uitvoerbare plannen, en ook ondervindt men allerlei andere hobbels, bijvoorbeeld in financiering, netwerk, validatie/borging, regelgeving of vergunningen. In de komende maanden zal de ambtelijke Kerngroep in samenwerking met sectoren en met hulp van externe ondersteuning (o.a. NCM) deze projectplannen ontwikkelen. Doel is om voor de zomer 2023 met de eerste projecten te starten.

De versnellingsaanpak van de zandprovincies en sectoren is de aanjager van een grotere beweging waarin via een nieuwe nationale structuur (o.a. Regie-orgaan en Innovatieloket) richting wordt gegeven aan innovatie in de veehouderij. Vergelijkbaar vervult de versnellingsaanpak een rol als bouwsteen voor het NPLG en het Landbouwakkoord. Kortom, de zandprovincies en sectoren fungeren in 2023 als kwartiermakers met een versnellingsaanpak voor de veehouderij, zodat het Rijk (samen met andere provincies) vanaf 2024 het stokje kunnen overnemen.

De voortgang zal o.a. via www.innovatie-netwerk-landbouw.nl worden gecommuniceerd.
Een position paper met meer informatie (datum 30-3-2023) is hier bijgevoegd.



Versnellingsaanpak zes zandprovincies
Auteur: Jan Roefs
Publicatie: 30-03-2023